Nawadnianie organizmu
Woda jest jednym z głównych składników ciała. Stanowi ok. 60% naszej wagi. Mózg zawiera 75% wody, kości 22%, mięśnie 75%, a krew aż 92%. Dlatego jedynie dobrze nawodniony organizm może prawidłowo funkcjonować.
FUNKCJE WODY W ORGANIZMIE:
- Przenoszenie składników odżywczych z pokarmu – minerałów, witamin, glukozy oraz tlenu – do wszystkich komórek w naszym ciele.
- Oczyszczanie organizmu – w postaci moczu i potu usuwanych jest wiele toksyn oraz produktów przemiany materii.
- Regulacja temperatury ciała – odparowywanie z powierzchni skóry wody w postaci potu skutecznie chłodzi organizm i zapobiega jego przegrzaniu.
- Mechaniczne zabezpieczenie organów takich jak oczy, mózg czy rdzeń kręgowy, które otacza ochronny roztwór wody. U kobiet w ciąży woda w formie płynów owodniowych chroni płód.
- Tworzenie ochronnych wydzielin, które zmniejszają tarcie w stawach, nawilżają skórę, oczy, nos i gardło.
Przepis na domowy napój izotoniczny:
- woda 1 litr
- cukier 6 łyżeczek (można zastąpić miodem)
- sok z połówki cytryny
- szczypta soli (1-2 g)
ODWODNIENIE: OBJAWY I SKUTKI
Organizm traci wodę cały czas w postaci potu, moczu a także podczas oddychania. Jeżeli nie będziemy właściwie uzupełniać płynów, może dojść do odwodnienia.
Pierwszymi objawami mogą być: uczucie zmęczenia, rumieńce, przyspieszony puls, szybszy oddech a także pragnienie. Dalej mogą pojawić się kłopoty z nerkami, również kamica nerkowa. Odwodnienie może stać się przyczyną problemów z sercem, układem trawiennym oraz zwyrodnienia stawów.
O niedoborze wody w organizmie może nas zaalarmować zmieniony kolor moczu –ciemniejszy niż zwykle odcień świadczy o jego mniejszym rozcieńczeniu.
JAK ZAPOBIEGAĆ ODWODNIENIU
Dla prawidłowego nawodnienia organizmu należy spożywać ok. 2 litrów wody dziennie. Średnie zapotrzebowanie na spożycie płynów u osoby dorosłej to 30 ml na 1 kg masy ciała. Zależy ono od wieku, płci, aktywności fizycznej oraz temperatury otoczenia. Najbardziej wrażliwe na odpowiednie nawodnienie są dzieci, kobiety w ciąży, osoby ze schorzeniami nerek lub cukrzycą oraz osoby starsze. Ze względu na budowę ciała mężczyźni potrzebują więcej wody niż kobiety. Przy granicznych temperaturach, to znaczy w upalne lub mroźne dni poleca się pić większą ilość wody niż w dni o temperaturze optymalnej, co jest wynika z funkcji regulacji temperatury ciała przez wodę.
Ważny jest sposób spożywania wody. Należy ją pić w małych porcjach przez cały dzień, by nasze ciało miało czas na przetworzenie jej w płyny ustrojowe. Spożycie dużej ilości wody na raz spowoduje, że zostanie ona wydalona zanim zdąży nawodnić organizm.
Najlepsza do spożycia dla osób zdrowych jest woda źródlana. Osobom, które mają np. skłonności do obrzęków, zalecana jest woda z niższą zawartością sodu. W czasie dużego wysiłku fizycznego oraz w upalne dni dobra będzie woda wysokozmineralizowana lub napoje izotoniczne.
Wiele osób waha się między wodą gazowaną a niegazowaną. Jedna i druga jest zalecana do spożycia. Wadą wody gazowanej jest, że tlen w niej zawarty działa rozkurczowo na żołądek i powoduje uczucie nasycenia jeszcze zanim napijemy się w odpowiedniej ilości. Może także powodować uczucie wzdętego brzucha.
Warto pamiętać, że organizm pobiera także wodę znajdującą się w pokarmie. Jest to jednak ilość niewystarczająca do właściwego nawodnienia.
PRZESADA NIE JEST WSKAZANA
Zbyt duża ilość spożywanej wody może być szkodliwa dla naszego zdrowia. Może być przyczyną spadku stężenia minerałów, wypłukiwania ważnych dla nas związków, tworzenia obrzęków, powstawania cellulitu wodnego oraz zwiększenia masy ciała.
UROZMAICENIE SMAKU
Alternatywą dla zwykłej wody, a także aromatyzowanych wód dostępnych w sklepach, jest woda smakowa domowej roboty. Łatwym sposobem na urozmaicenie smaku wody jest dodanie plasterków ulubionego owocu, lub przyprawienie wody cynamonem bądź miętą. Rozdrobnione blenderem owoce możemy zmrozić w pojemniku na kostki lodu. Dodatek takich kostek lodu sprawi, że zwykła woda nie będzie nudna ani w smaku, ani w wyglądzie.
NAWADNIANIE ORGANIZMU PODCZAS WYSIŁKU FIZYCZNEGO
Podczas aktywności fizycznej organizm traci dużo więcej wody. Nawadnianie go w tym czasie jest warunkiem skuteczności treningu. Jeśli nasz trening trwa do 60 minut najlepiej pić wodę. W czasie dłuższych treningów należy spożywać napoje izotoniczne. Są one dostępne w sklepach, możemy je także wykonać samodzielnie wg własnych upodobań. Napoje te poza wodą dostarczają też sodu (460-1150 mg Na/L) i węglowodanów (30-60 g), które ułatwiają wchłanianie płynu. Optymalna temperatura płynu do spożycia powinna wynosić 15-21 st. C.